دسته: علوم انسانی مقاله بررسی خورشید در قرآن در 103 صفحه ورد قابل ویرایش
قیمت فایل فقط 9,500 تومان
مقاله بررسی خورشید در قرآن در 103 صفحه ورد قابل ویرایش
فهرست مطالب
عنوان صفحه
تعریف موضوع............................................................................................................. 1
پیشینه تحقیق................................................................................................................ 1
سئوالهای اصلی تحقیق................................................................................................... 1
سئوالهای فرعی............................................................................................................. 1
اهمیت مسئله................................................................................................................ 2
فرضیه اصلی................................................................................................................. 2
فرضیه فرعی................................................................................................................. 2
روش تحقیق................................................................................................................. 2
محدودیتهای تحقیق....................................................................................................... 3
چكیده.......................................................................................................................... 3
مقدمه........................................................................................................................... 5
فصل اول: تفسیر علمی قرآن و دیدگاههای مختلف در مورد قرآن
تاریخچه اجمالی انطباق قرآن با علوم تجربی و اعجاز علمی............................................. 13
معنای اصطلاحی تفسیر علمی (انطباق قرآن با علوم تجربی)............................................. 13
پیشینه تاریخی تفسیر علمی در غرب.............................................................................. 14
پیشینه تاریخی تفسیر علمی در اسلام.............................................................................. 17
تفسیر علمی دریك قرن اخیر و علل گسترش آن............................................................. 20
ردیابی تفسیر علمی در تفاسیر شیعه و اهل سنت.............................................................. 26
انگیزه های روی آوری مفسران به علم گرایی افراطی........................................................ 28
جریان زیادی روی و میانه روی در تفسیر علمی و ویژگیهای آن....................................... 29
اقسام تفسیر علمی......................................................................................................... 30
الف: اقسام تفسیر براساس هدف مفسر............................................................................ 30
ب: اقسام تفسیر علمی از جهت شكل و شیوه.................................................................. 31
معیارهای تفسیر علمی معتبر........................................................................................... 35
آثار مثبت و منفی تفسیر علمی (بررسی دیدگاههای مخالفین و موافقین تفسیر علمی).......... 38
فصل دوم:خورشید در قرآن
نگاهی گذرا به تاریخچه مطالعات در مورد خورشید.......................................................... 42
بررسی آیات قرآن در مورد خورشید............................................................................... 44
بررسی نكات تفسیری در مورد آیات مربوط به خورشید................................................... 46
فصل سوم: خورشید: تولد ، حركت و مرگ
ساختمان و ویژگیهای خورشید....................................................................................... 70
حركت خورشید............................................................................................................ 81
چرخه زندگی خورشید (زیستگرد خورشید)..................................................................... 92
نتیجه كلی..................................................................................................................... 100
فهرست منابع................................................................................................................ 102
تعریف موضوع:
تحقیق با عنوان خورشید در قرآن را شاید بتوان موضوعی فیزیكی قرآنی نامید. زیرا در این مجموعه، وضعیت فیزیكی و یا شیمیایی خورشید و نحوه حركت آن بررسی شده و پس از قطعیت رسیدن كامل این علوم تجربی با قرآن تطبیق داده می شود.
پیشینه تحقیق:
تحقیق در زمینه خورشید در حقیقت پیشینه ای چند هزارساله دارد و تنها قرآن نیست كه بدان اشاره داشته است از بطلمیوس گرفته تا كوپرنیك ، گا لیله، كپلر و … همه و همه به نحوی خورشید را از جهات مختلف مورد كنكاش قرار داده اند و جالب اینكه قرآن كریم پیش از همه این جنجالها موضع محكم خود را در هزار و اندی سال پیش به همگان عرضه داشته است و اكثر دانشمندان امروزی یافته های علمی خود را به قرآن استناد می كنند.
سوالهای اصلی تحقیق:
1- كدامیك از آیات قرآن با یافته های قطعی علوم تجربی منطبق است؟
2- چند نوع حركت را می توان برای خورشید در نظر گرفت؟
3- سرانجام خورشیدی كه چند میلیون سال از عمر آن می گذرد چه می شود؟
سوالهای فرعی تحقیق:
1- در چه مواردی انطباق قرآن با علوم تجربی اعجاز علمی را ثابت می كند؟
2- آیا غیر از این حركاتی كه در قرآن برای خورشید در نظر گرفته شده می توان خورشید را دارای حركت نوع چهارمی دانست؟
3- مواردی كه علوم روز در مورد حركت و آتیه خورشید بدان اشاره میكند تا چه حد قابل انطباق و استناد به قرآن است؟
فرضیه اصلی:
1- ظنّی بودن علوم تحربی در غالب موارد
2- خورشید نیز مانند زمین دارای حركاتی است.
فرضیه فرعی:
1- خورشید همیشه دارای یك شكل، یك حركت و یك وضعیت خاص نخواهد بود.
اهمیت مسئله:
در میان تمام ثوابت، خورشید یگانه كوكبی است كه نظر بنزدیكی آن به زمین تنها مانند یك نقطه نورانی به نظر نمی رسد و می توانیم قسمتهای مختلف آنرا با استفاده از قرآن و به كمك علوم تجربی تشخیص دهیم و به كمك مطالعه تابشها و حركات آن بخصوصیات آن و پیدایش شب و روز پی ببریم و اهیمت آن از این جهت شاید كمی محسوستر باشد كه حیات و پیدایش آن بدون خورشید معنی ندارد.
روش تحقق:
در این تحقیق شاید بتوان گفت كه ما از دو نوع روش استفاده كرده ایم:
1- روش زمینه ای و مواردی:
دراین روش پژوهش گسترده ای از موقعیت قبلی و فعلی و آینده یك واحد مانند خورشید انجام می شود و كنش ها و واكنش های آن بررسی می گردد و با مراجعه به قرآن و تفاسیر مختلف حتمیت و قطعیت آن مورد تایید قرار می گیرد
2- روش جمع آوری اطلاعات
در قسمت دیگر این تحقیق كه به صورت استفاده از كتابخانه می باشد، عمدتا از كتب روز و علوم تحربی روز استفاده شده است كه نشان دهد سخنی كه قرآن در هزاران سال پیش آورده هیچ جای شكی برای هیچ انسانی باقی نگذاشته است و نشان داده كه معجزه ای كامل و بس عظیم است.
محدودیتهای تحیقیق:
1- پراكندگی موارد تفسیر علمی و اعجاز علمی در تفاسیر بزرگ و مفصل، دسترسی به آنها را دشوار می نماید.
2- اگربخواهیم كمی دقیقتر به مسئله حركت خورشید نگاه كنیم شاید به طور قطع نتوان گفت كه خورشید دارای چند حركت است زیرا مفسران و دانشمندان مطالب مختلف و گاه متناقضی دراین مورد آورده اند.
چكیده:
این تحقیق (كه اگر نام آنرا بتوان تحقیق گذاشت) از سه بخش اصلی، تشكیل شده است فصل اول كه با نام تفسیر علمی و دیدگاههای مختلف در مورد آنست زیر مجموعه هایی چون تاریخچه اجمالی انطباق قرآن با علوم تجربی، پیشینه تاریخی علمی اسلامی و درغرب و علل گسترش آن و علم گرایی افراطی وتعادلی، معیارها و انواع تفسیر علمی معتبر و همچنین آثار مثبت و منفی آن بررسی میشود. دراین فصل اگر ما بتوانیم تفسیر علمی معتبرو غیرمعتبررا از هم تشخیص دهیم راهی بس بزرگ را در راه رسیدن به تفسیر علمی كه خلوص آن از خلط حوزه علم و دین جلوگیری خواهد كرد خواهیم پیمود، علاوه بر این در این فصل با چند نوع تفسیر علمی كه توانسته اند بطور صحیح از انطباق ناصحیح قرآن با علوم تجربی روز جلوگیری كنند آشنا خواهیم شد.
اما در فصل دوم این مجموعه در ابتدا نگاهی هر چند گذرا به تاریخچه مطالعات در مورد خورشید خواهیم پرداخت چرا كه دانستن پیشینه تاریخی در مورد خورشید مشكل گشای ما در مراحل بعدی شناخت خورشید خواهد بود.
در قسمت دوم، آیات قرآن در مورد خورشید و حركت آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت و تفسیر هر آیه در ذیل همان ایه و سپس دسته بندی مفسران به دو گروه مفسران و صاحبنظران قدیم و جدید و بررسی نظرات آنان در رأس كار ما قرار خواهد گرفت.
اما در فصل سوم و آخرین فصل این مجموعه در حقیقت خورشید از تولد تا مرگ به انضمام ویژگیها، ساختمان، زیستگرد و نحوه تشخیص حركات خورشید در كتب علمی روز مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
1- نگاهی گذرا به تاریخچه مطالعات در مورد خورشید
خورشید ستاره ایست كه هر انسانی می تواند هر روز آنرا ببیند و حركات كاذب روزانه آن از طرف مشرق به مغرب همیشه توجه انسان را به خود جلب كرده است.[1]
تمدن های باستان بر این گمان بودند كه زمین در مركز جهان قرار دارد. براساس این عقیده كه نظریه «زمین مركزی» Geocentric نام داشته و بوسیله یونانیان باستان پشتیبانی گردیده است. خورشید و سیارات و ستارگان روی دایره های متحدالمركزی به گرد زمین در گردشند.
نظریه زمین كروی در میانه های سده دوم پس از میلاد بوسیله كلودیوس، بطلمیوس، claudius, ptolemaeus [2] طی كتابی به نام almagest چاپ و نشرگردید و بیش از هزارسال بر جهان علم فرمانروایی كرد. با وجودیكه قرنها پیش از بطلیموس فیلسوفهای چندی بویژه چون آریستاخوس یا ارسطرخوس (310 تا 230 پیش از میلاد) نظریه زمین مركزی را به زیر پرسش برده و گردش زمین و سیارات را در پیرامون خورشید مورد تایید قرار داده بودند مع الوصف نظرات آنان نه تنها هواخواهانی پیدا نكرد بلكه با شدت و حرارت هر چه بیشتر بوسیله معاصرینشان رد گردید و نظریه خورشید مركزی Heliocentric تا سده شانزدهم میلادی هیچگاه مورد پذیرش جدی قرار نگرفت و هیئت بطلمیوس را یكه تاز میدان علم خواست.
بطلمیوس كره زمین را ساكن و مركز كلیه كرات پنداشته بود. او می گفت:
«در از سطح زمین را آب فرا گرفته و كره هوا مجموع خاك و آب را احاطه كرده و كره هوا كره آتش را در میان گرفته و آتش كره ماه را در آغوش دارد (فلك قمر (ماه) را جز خود ستاره ای نیست) و پس از فلك قمر، افلاك عطارد، زهره، شمس، مریخ، مشتری و زحل به ترتیب هر فلك بعدی محیط بر فلك قبلی است و هر یك را فقط یك ستاره است كه به نام آن خوانده میشود.
پس از فلك زحل، كره هشتم، یا فلك ثوابت (كه جمیع كواكب ثابته مانند مریخ بر پیكر آن كوبیده شده است) قراردارد پس از آن فلك اطلس كه تمام افلاك گانه به ترتیبی كه ذكر شد در شكم آن جای دارد (مثل پیازی كه لایه لایه بر همدیگر هستند)
«فلك مزبور خالی از ستاره و دارای قطری نامحدود است و در یك شبانه روز با كلیه افلاكی كه در جوف آنست، به گرد زمین می چرخد»[3]
هیئت بطلمیوسی 17 قرن بر فكر بشر حكومت كرد و پس از او در سال 1543 نیكلاس كوپرنیك Nicolaus copernicus (1473 تا 1543 میلادی) ستاره شناس لهستانی كه طرح خورشید مركزی را ازبوته فراموشی بدر آورد و آنرا جزییات بیشتر و كامل عرضه داشته بود با مخالفت سخت انجمن های علمی ان زمان بویژه كلیسا رو به رو شد و حتی اندیشمندانی چون گالیله (1565 تا 1642 میلادی) را كه به هواخواهی از آن برخاسته بودند ظاهرا به توبه استغفار وا داشت.
سرانجام یوهان كپلر johameskepler (1571 تا 1630 میلادی) ستاره شناس نامدار آلمانی نظریه زمین مركزی را با قاطعیت تمام كنارگذاشت و با وضع قوانین معروف خویش نظریه خورشید مركزی را جانی تازه بخشید و با سیاراتی كه بر پایه قوانین كپلر به دور خورشیدبه گردش در آمده بودند چهره نوینی از جهان منظومه خورشیدی تصویر نمود و جهانیان را به پذیرش منطقی آن وا داشت.
كپلر شكل بیضوی گردش زمین به دور خورشید را كشف كرد.
پس از كپلر و كوپرنیك، گالیله ایتالیایی عقیده این دو دانشمند را مستقر و مدكل گردانید و از آن پس نظام منظومه شمسی به صورت نوین پایه گذاری شد كه سیارات به دور خورشید می چرخند ولی هنوز عقیده اخترشناسان حتی (كپلر و كوپرنیك و گالیله) برآن بود كه خورشید ثابت است و حتی در ادعانامداری كه علیه گالیله در دادگاه قرائت شده او را متهم به اعتقاد به سكون خورشید (بر خلاف كتاب مقدس كه خورشید را متحرك می دانست) كردند ولی او حاضر نشد كه حركت خورشید را بپذیرد اما در اعصار جدید روشن شد كه خورشید دارای چند حركت است:
اول: حركت وضعی كه هر 5/25 روز یك باربه دور خود می چرخد
دوم: حركت انتقالی از جنوب آسمان به سوی شمال كه هر ثانیه 5/19 كیلومتر همراه با منظومه شمسی حركت می كند.
و سوم: حركت انتقالی كه با سرعت 225 كیلومتر در ثانیه به دور مركز كهكشان می گردد كه در این حركت نیز منظومه شمسی را به همراه خود می برد.
بررسی آیات قرآن در مورد خورشید:
خورشید یكی از نشانه های الهی است كه خداوند به آن سوگند خورده است. در آیات متعددی از خورشید و حركات آن یاد شده است و لذا بسیاری از مفسران و صاحب نظران و متخصصان كیهان شناسی در این مورد اظهار نظر كرده اند. آیاتی كه در این مورد به آنها استناد شده عبارتند از:
1-«و آیه لهم اللیل نسلخ منه النهار فاذاهم مظلمون. والشمس تجری لمستقرلها ذلك تقدیر العزیز العلیم.»[4] و نشانه ای [دیگر] برآنها شب است كه روز [مانند پوست] از آن بر می كنیم و بناگاه در تاریكی فرو می روند و خورشید به [سوی قرارگاه خود روان است] تقدیر آن عزیز دانا اینست.
2- «لاالشمس ینبغی لها ان تدرك القمر و لا اللیل سابق النهار و كل فی فلك یسبحون»[5] نه خورشید را سزد كه به ماه رسد و نه شب بر روز پیشی جوید و هر كدام در سپهری شناورند.
3-«و هوالذی خلق اللیل و النهار و الشمس و القمر كل فی فلك یسبحون»[6] و اوست آن كسی كه شب و روز و خورشید و ماه را پدیدآورده و هر كدام از این دو مداری [معین] شناورند
4- و سخرالشمس و القمر كل یجری لاجل مسمی»[7] و خورشید و ماه را رام گردانید. هر كدام برای مدتی به سیر خود ادامه می دهند.
5- «و سخرلكم الشمس و القمر دائبین»[8]
و خداوند خورشید و ماه را در حالی كه هر دو در حركتند به نفع شما مقهور و مسخر گردانید.
6- «الشمس و القمر بحسبان»[9]
خورشید و ماه به حساب معین در گردشند.
7- «و جمع الشمس و القمر»[10]
و خورشید و ماه جمع گردد.
8- «اذ الشمس كورت»[11]
هنگامی كه آفتاب تاریك شود.
9- «فالق الاصباح و جعل اللیل سكنا و الشمس و القمر حسبانا ذلك تقدیر العزیز» العلیم»[12]
خداست شكافنده پرده صبحگاهان و شب را برای آسایش خلق مقرر داشته و خورشید و ماه به نظمی معین به گردش در آورده است (از این نظم ثابت عالم) تقدیر آن عزیز داناست.
3- بررسی نكات تفسیری در مورد آیات مربوط به خورشید:
همانطور كه می دانیم در مورد خورشید آیات زیادی وجود دارد كه قرآن كریم بدانها اشاره كرده است. اما ما بیشتر به دنبال آیاتی هستیم كه بحث علمی خاصی در آنها نهفته است و نیاز به تفسیر مفسران و رای دانشمندان دارد. (البته از این جهت نیازمند تفسیر است كه چون ما به این گونه آیات نیاز داریم و در اصل قرآن به طور مطلق نیاز به تفسیر ندارد چون به قدری روشن و مبرهن است كه هر كسی می تواند منظور آن را با كمی تدبر در آن كشف كند)
بیشتر آیاتی كه در قرآن راجع به خورشید بدانها اشاره شده مربوط به بحث حركت خورشید می باشد كه مفسران و دانشمندان دراین خصوص نظرات متفاوتی را ارائه داده اند كه در اینجا به تفصیل از انها استفاده خواهیم كرد ولی قبل از آن ما باید بدانیم كه چه آیاتی به طور صحیح به این بحث اشاره كرده اند و از كدامیك از آیات می توان استفاده بیشتری در این موضوع كرد از این گونه آیات كه به طورشگفت انگیزی قصد در تبیین حركت خورشید در یك مدار معین دارد می توان به آیات 38 و 40 سوره مباركه یس اشاره كرد.
«… والشمس تجری لمستقرلها ذلك تقدیر العزیز العلیم»
و نیز خورشید تابان را بر مدار معین خود دائم بدون هیچ اختلاف در گردش است.
روشی كه ما در اینجا استفاده كردیم به این نحو است كه نظر هر مفسر را در ذیل آیات مربوط به حركت خورشید می اوریم و بعد نظرات دانشمندان اسلامی به آن اضافه خواهیم نمود در تفسیر نمونه ذیل آیه 38/ یس چنین امده است:
این آیه به وضوح حركت خورشید را به طور مستمر بیان می كند. اما در اینكه منظور از این حركت چیست مفسران بحثهای فراوان دارند:
1- گروهی آن را اشاره به حركت ظاهری خورشید بر گرد زمین می دانند كه این حركت تا پایان جهان كه در حقیقت قرارگاه خورشید و پایان عمر اوست ادامه دارد.
2- بعضی دیگر آنرا اشاره به میل خورشید در تابستان و زمستان به سوی جنوب زمین دانسته اند زیرا می دانیم خورشید از آغاز بهار از خط اعتدالی به سوی شمال متمایل می شود و تا مدار 23 درجه شمالی پیش می رود و از آغاز تابستان به عقب باز می گردد تا در آغاز پاییز به خط اعتدالی می رسد و خط سیر را تا آغاز زمستان به سوی جنوب ادامه می تدهد و از آغاز زمستان به سوی خط اعتدال حركت می كند و در اغاز بهار به آن می رسد.
البته تمام این حركات در واقع ناشی از حركت زمین و تمایل محور ان نسبت به سطح مدارش می باشد، هر چند در ظاهر و به حسب حس مربوط به حركت آفتاب است.
3- بعضی دیگر آنرا اشاره به حركت وضعی(كره آفتاب) دانسته اند زیرا مطالعات دانشمندان بطور قطع ثابت كرده كه خورشید به دور خود گردش می كند.
جهت دریافت فایل مقاله بررسی خورشید در قرآن لطفا آن را خریداری نمایید
قیمت فایل فقط 9,500 تومان
برچسب ها : تحقیق بررسی خورشید در قرآن , پروژه بررسی خورشید در قرآن , مقاله بررسی خورشید در قرآن , دانلود تحقیق بررسی خورشید در قرآن , بررسی خورشید در قرآن , خورشید , قرآن